رابطه الکل و زوال عقل: مطالعه جدید نشان می‌دهد هیچ سطح ایمنی برای مصرف الکل وجود ندارد!
مطالعه‌ای جدید در مجله BMJ Evidence-Based Medicine منتشر شد که نشان می‌دهد هر مقدار مصرف الکل می‌تواند خطر ابتلا به زوال عقل (دمانس) را افزایش دهد. این یافته‌ها که در شبکه‌های اجتماعی با هشتگ‌های #AlcoholAndDementia و #BrainHealth ترند شده‌اند، باور رایج مبنی بر محافظت‌کننده بودن مصرف کم یا متوسط الکل را به چالش می‌کشند.
جزئیات مطالعه
این مطالعه، که توسط دانشگاه‌های آکسفورد، ییل و کمبریج انجام شد، داده‌های مشاهده‌ای بیش از نیم میلیون نفر از برنامه Million Veteran Program آمریکا و UK Biobank را با تحلیل‌های ژنتیکی (Mendelian Randomization) ترکیب کرد. برخلاف مطالعات قبلی که نشان می‌دادند مصرف کم یا متوسط الکل (کمتر از ۷ نوشیدنی در هفته) خطر زوال عقل را کاهش می‌دهد، تحلیل‌های ژنتیکی داستان متفاوتی را روایت می‌کنند.
جدول: یافته‌های کلیدی مطالعه
| میزان مصرف الکل | تعریف | خطر زوال عقل |
|---|---|---|
| سبک | کمتر از ۷ نوشیدنی در هفته | افزایش خطر (بدون اثر محافظتی) |
| متوسط | ۷ تا ۱۴ نوشیدنی در هفته | افزایش خطر با مصرف بیشتر |
| سنگین | بیش از ۴۰ نوشیدنی در هفته | افزایش ۴۱٪ خطر نسبت به مصرف‌کنندگان سبک |
| وابستگی به الکل | – | افزایش ۱۶٪ خطر با دو برابر شدن وابستگی |
یافته‌های اصلی
- افزایش خطر با هر سطح مصرف: تحلیل‌های ژنتیکی نشان داد که خطر زوال عقل با افزایش مصرف الکل به‌صورت خطی (monotonic) افزایش می‌یابد. به‌عنوان مثال، افزایش مصرف از ۱ به ۳ نوشیدنی در هفته، خطر زوال عقل را ۱۵٪ افزایش می‌دهد.
- عدم وجود اثر محافظتی: برخلاف مطالعات مشاهده‌ای قبلی، هیچ مدرکی مبنی بر اینکه مصرف کم یا متوسط الکل از زوال عقل جلوگیری می‌کند، یافت نشد.
- وابستگی به الکل: دو برابر شدن خطر ژنتیکی وابستگی به الکل، خطر زوال عقل را ۱۶٪ افزایش می‌دهد.
- علت معکوس (Reverse Causation): افرادی که در مراحل اولیه زوال عقل هستند، ممکن است مصرف الکل خود را کاهش دهند، که می‌تواند نتایج مطالعات مشاهده‌ای را گمراه‌کننده کند.
چرا این مطالعه متفاوت است؟
- تحلیل ژنتیکی: استفاده از روش Mendelian Randomization برای بررسی تأثیر مادام‌العمر الکل، اثرات عوامل مخدوش‌کننده مانند وضعیت اجتماعی-اقتصادی را کاهش داد.
- داده‌های گسترده: مطالعه شامل ۵۵۹,۵۵۹ نفر در تحلیل‌های مشاهده‌ای و ۲.۴ میلیون نفر در تحلیل‌های ژنتیکی بود.
- رد باورهای قدیمی: برخلاف تصور رایج، هیچ سطح “ایمن” یا “بهینه” برای مصرف الکل در رابطه با سلامت مغز وجود ندارد.
اظهارات محققان
- آنیا توپیوالا، محقق ارشد از دانشگاه آکسفورد: «یافته‌های ما باور رایج مبنی بر مفید بودن الکل در مقادیر کم برای سلامت مغز را رد می‌کند. شواهد ژنتیکی نشان می‌دهد حتی مصرف سبک یا متوسط الکل خطر زوال عقل را افزایش می‌دهد.»
- دانیل لوی، از دانشگاه ییل: «مصرف‌کنندگان سنگین الکل تأثیر منفی بیشتری دارند، اما نکته کلیدی این است که هیچ اثر محافظتی از الکل وجود ندارد.»
توصیه‌های بهداشتی کانادا
دستورالعمل‌های Health Canada توصیه می‌کنند که زنان بیش از ۱۰ نوشیدنی و مردان بیش از ۱۵ نوشیدنی در هفته مصرف نکنند. با این حال، این مطالعه نشان می‌دهد که حتی این مقادیر ممکن است برای سلامت مغز خطرناک باشند.بازتاب در شبکه‌های اجتماعی
تأثیرات اجتماعی و بهداشتی
- اجتماعی: این مطالعه باورهای قدیمی درباره فواید الکل را به چالش کشیده و بحث‌های گسترده‌ای در مورد کاهش مصرف الکل در جامعه ایجاد کرده است.
- بهداشتی: با توجه به افزایش سریع زوال عقل در کانادا (به گفته گزارش، یکی از چالش‌های رو به رشد بهداشتی)، کاهش مصرف الکل می‌تواند به پیشگیری از زوال عقل کمک کند.
نتیجه‌گیری
مطالعه جدید در BMJ Evidence-Based Medicine نشان می‌دهد که هر مقدار مصرف الکل، حتی در سطوح پایین، خطر زوال عقل را افزایش می‌دهد و هیچ سطح ایمنی وجود ندارد. این یافته‌ها باورهای قدیمی درباره اثر محافظتی الکل را رد کرده و بر لزوم کاهش مصرف الکل برای پیشگیری از زوال عقل تأکید می‌کنند. ترند شدن این موضوع در شبکه‌های اجتماعی نشان‌دهنده اهمیت آن برای عموم است. برای کاهش خطر، افراد باید خطرات الکل را جدی بگیرند و سیاست‌گذاران باید دستورالعمل‌های بهداشتی را بازنگری کنند.
