نابرابری آموزشی در ایران: افت کیفیت مدارس دولتی و خطر دوطبقه شدن آموزش
افزایش شهریه‌های سرسام‌آور مدارس غیردولتی در ایران، کیفیت آموزش در مدارس دولتی را به شدت تهدید کرده و نظام آموزشی را به سمت دوطبقه شدن سوق داده است. بر اساس گزارش‌ها، کاهش بودجه آموزش دولتی (به زیر ۱۰% بودجه ملی در سال ۱۴۰۴) و افزایش هزینه‌های مدارس غیردولتی (تا ۲۰۰ میلیون تومان سالانه) باعث شده خانواده‌های کم‌درآمد به آموزش بی‌کیفیت محدود شوند. این روند، دسترسی عادلانه به آموزش را برای بیش از ۶۰% دانش‌آموزان ایرانی (حدود ۹ میلیون نفر) به خطر انداخته و شکاف طبقاتی را عمیق‌تر کرده است.
کارشناسان، از جمله تحلیل‌گران در Iran Focus، هشدار می‌دهند که کاهش امکانات (مانند کمبود معلم متخصص و زیرساخت‌های فرسوده) در مدارس دولتی، نرخ ترک تحصیل را در مناطق محروم تا ۱۵% افزایش داده. در مقابل، مدارس غیردولتی با جذب معلمان برتر و امکانات پیشرفته، به قطب آموزش نخبگان تبدیل شده‌اند. این نابرابری، آینده نیروی کار ایران را تهدید می‌کند، زیرا تنها ۳۰% دانش‌آموزان به آموزش باکیفیت دسترسی دارند.
دولت در سال ۱۴۰۴ وعده تخصیص بودجه اضطراری برای نوسازی مدارس داده، اما اجرای آن با تأخیر مواجه شده. فعالان آموزشی خواستار اصلاحات فوری، از جمله یارانه آموزشی برای اقشار کم‌درآمد و نظارت بر شهریه‌ها، هستند تا از دوطبقه شدن بیشتر جلوگیری شود.
