خبرهای خوش فضایی در راه: پرتاب ماهواره پارس ۱ و نمونه دوم ناهید ۲
وحید یزدانیان، رئیس پژوهشگاه فضایی ایران، از برنامه‌های جدید صنعت فضایی ایران در آستانه هفته جهانی فضا خبر داد. او اعلام کرد که ماهواره پارس ۱ (نمونه دوم)، یک ماهواره سنجشی، احتمالاً در آذرماه ۱۴۰۴ پرتاب خواهد شد. همچنین، نمونه دوم ماهواره ناهید ۲، که توسط پژوهشگاه فضایی ایران ساخته شده، تا پیش از دهه فجر ۱۴۰۴ با استفاده از یک پرتابگر بومی به فضا ارسال می‌شود.
به گزارش قطره باران ماهواره ناهید ۲ یک ماهواره مخابراتی با ویژگی‌های زیر است:
- وزن: ۱۲۰ کیلوگرم
- مدار: ۵۰۰ کیلومتری زمین (مدار پایین زمین – LEO)
- شیب مدار: ۵۵ درجه
- پیشرانش: شیمیایی با آرایش یک نیوتن
- توان متوسط: ۴۹ وات
- باندهای فرکانسی: KU، X و UHF
- عمر عملیاتی: ۲ سال
یزدانیان تأکید کرد که در هفته جهانی فضا (اواسط مهر)، اخبار مثبتی درباره ثبات عملکرد ناهید ۲ و بهره‌برداری از باند KU منتشر خواهد شد. این باند برای ارتباطات رله تلفنی، ارتباطات ماهواره‌ای و تبادل داده‌ها کاربرد دارد و می‌تواند زیرساختی برای توسعه خدمات مخابراتی مانند اینترنت اشیاء و ارتباطات اضطراری فراهم کند.
جزئیات و زمینه:
- ماهواره پارس ۱: این ماهواره سنجشی برای کاربردهایی مانند مدیریت منابع آب، پایش محیط‌زیست و مقابله با بحران‌هایی مانند گردوغبار طراحی شده است. پرتاب آن گامی مهم در تقویت توانمندی‌های سنجش از دور ایران خواهد بود.
- ناهید ۲: این ماهواره مخابراتی-تحقیقاتی، که نسخه پیشرفته‌تری از ناهید ۱ است، با پیشرانش بومی و باتری‌های لیتیوم-یون داخلی مجهز شده و برای آزمایش فناوری‌های ارتباطی در باند KU طراحی شده است. پرتاب نمونه دوم آن با پرتابگر داخلی، نشانه‌ای از پیشرفت ایران در توسعه پرتابگرهای بومی مانند سیمرغ است.
- پرتاب قبلی ناهید ۲: نمونه اول ناهید ۲ در ۳ مرداد ۱۴۰۴ با پرتابگر سایوز-۲.۱b از پایگاه وستوچنی روسیه به مدار ۵۰۰ کیلومتری زمین ارسال شد و عملکرد موفقی داشت. داده‌های تله‌متری دریافت‌شده، سلامت و پایداری این ماهواره را تأیید کرد.
- همکاری با روسیه: ایران پیش‌تر ماهواره‌های خیام (۱۴۰۱)، پارس ۱ (۱۴۰۲)، کوثر و هدهد (۱۴۰۳) را با پرتابگر سایوز به فضا فرستاده و این همکاری به دلیل قابلیت اطمینان بالای سایوز ادامه دارد.
واکنش‌ها:
- شبکه‌های اجتماعی: در اینستاگرام و X، کاربران با هشتگ‌های #ناهید۲، #پارس۱ و #فناوری_فضایی از پیشرفت‌های فضایی ایران استقبال کردند. یک کاربر در X نوشت: «پرتاب با ماهواره‌بر بومی؟ این یعنی خودکفایی واقعی!» برخی نیز خواستار شفافیت بیشتر درباره کاربردهای این ماهواره‌ها شدند.
- رسانه‌ها: تابناک و فارس این خبر را به‌عنوان نشانه‌ای از شتاب صنعت فضایی ایران پوشش دادند و به نقش آن در خودکفایی فناوری تأکید کردند. بی‌بی‌سی فارسی نیز به همکاری ایران و روسیه در پرتاب‌های فضایی اشاره کرد.
- کارشناسان: کارشناسان معتقدند که پرتاب نمونه دوم ناهید ۲ با پرتابگر بومی، گامی بزرگ در مسیر خودکفایی فضایی است. همچنین، بهره‌برداری از باند KU می‌تواند زیرساخت ارتباطات ماهواره‌ای ایران را تقویت کند.
تحلیل:
- چرا مهم است؟: پرتاب پارس ۱ و ناهید ۲ با پرتابگر بومی، نشان‌دهنده پیشرفت ایران در فناوری‌های فضایی و کاهش وابستگی به پرتابگرهای خارجی است. این پروژه‌ها می‌توانند در زمینه‌های ارتباطات، مدیریت بحران و پایش محیط‌زیست تأثیرات قابل‌توجهی داشته باشند.
- چالش‌ها: توسعه پرتابگرهای بومی مانند سیمرغ همچنان با چالش‌های فنی و تحریم‌های بین‌المللی مواجه است. موفقیت پرتاب داخلی ناهید ۲ می‌تواند نقطه عطفی برای برنامه فضایی ایران باشد.
- چشم‌انداز: با پرتاب‌های برنامه‌ریزی‌شده و توسعه پروژه‌هایی مانند ناهید ۳ و ماهواره‌های سنگین‌تر (تا کلاس یک تُن)، ایران در مسیر تبدیل شدن به یکی از قدرت‌های فضایی منطقه قرار دارد.
جمع‌بندی:
صنعت فضایی ایران با پرتاب قریب‌الوقوع ماهواره پارس ۱ در آذرماه ۱۴۰۴ و نمونه دوم ناهید ۲ تا دهه فجر با پرتابگر بومی، وارد مرحله جدیدی از پیشرفت می‌شود. بهره‌برداری از باند KU ناهید ۲ و اخبار خوش هفته جهانی فضا، نویدبخش تقویت زیرساخت‌های مخابراتی و سنجشی ایران است.
