۵ استان پرمصرف بنزین ایران در تابستان ۱۴۰۴: تهران صدرنشین با ۱۵ درصد کل مصرف
به گزارش قطره باران استان‌های تهران، خراسان رضوی، فارس، اصفهان و کرمان با مصرف بیش از ۵ میلیارد لیتر بنزین در تابستان ۱۴۰۴ (سه‌ماهه تیر تا شهریور)، ۴۰ درصد کل مصرف بنزین کشور را به خود اختصاص دادند. کل مصرف بنزین ایران در این دوره ۱۲.۵ میلیارد لیتر بود، که تهران با ۱,۸۸۴ میلیون لیتر (۱۵ درصد کل کشور) در صدر قرار گرفت.
جزئیات مصرف در ۵ استان پرمصرف (به میلیون لیتر):
- تهران: ۱,۸۸۴ (رتبه ۱، ۱۵٪ کل کشور)
- خراسان رضوی: ۸۶۹.۵ (رتبه ۲)
- فارس: ۸۵۷ (رتبه ۳)
- اصفهان: ۸۱۷ (رتبه ۴)
- کرمان: ۵۸۶.۴ (رتبه ۵)
این ۵ استان، با تراکم جمعیتی بالا، سفرهای بین‌شهری و تردد درون‌شهری، بیشترین سهم را از مصرف بنزین داشتند. میانگین مصرف روزانه کشور در تابستان ۱۳۴.۳ میلیون لیتر بود، که نسبت به تابستان ۱۴۰۳ (۱۲۹.۴ میلیون لیتر) ۵ میلیون لیتر افزایش نشان می‌دهد. رکورد مصرف در ۲۲ شهریور با ۱۵۴.۷ میلیون لیتر ثبت شد، و میانگین ماهانه تیر، مرداد و شهریور به ترتیب ۱۲۳.۵، ۱۳۷.۷ و ۱۴۱.۷ میلیون لیتر بود.
سرانه مصرف: سرانه روزانه بنزین در ایران ۴ لیتر است، که بالاتر از متوسط جهانی (۳ لیتر) است. متوسط رشد سالانه مصرف از ابتدای انقلاب تا ۱۴۰۲ حدود ۵ درصد بوده، و در ۴ سال اخیر ۱۰ درصد رشد داشته است.
پیش‌بینی و هشدار:
- اگر روند ادامه یابد، مصرف روزانه تا ۱۴۰۷ به ۱۷۰ میلیون لیتر می‌رسد.
- ناترازی بنزین تا ۱۴۰۷ بیش از ۱۶ میلیارد دلار ارزبری خواهد داشت، که فشار بر واردات و اقتصاد را افزایش می‌دهد.
علل افزایش مصرف:
- سفرهای تابستانی: افزایش جابه‌جایی‌های بین‌شهری و استفاده از خودروهای شخصی.
- تراکم جمعیتی: استان‌های پرجمعیت مانند تهران و خراسان رضوی، بیشترین سهم را دارند.
- ترافیک درون‌شهری: ترددهای شهری و تعطیلات رسمی، تقاضا را بالا برده است.
واکنش‌ها:
- شبکه‌های اجتماعی: در اینستاگرام و X، کاربران با هشتگ‌های #مصرف_بنزین و #گرانی_سوخت از افزایش مصرف انتقاد کردند. یک کاربر نوشت: «تهران ۱۵ درصد بنزین رو می‌خوره، اما مترو کجاست؟» برخی خواستار توسعه حمل‌ونقل عمومی شدند.
- رسانه‌ها: مهر و ایسنا بر ناترازی ارزی تأکید کردند. فارس به نقش دولت در کنترل مصرف اشاره کرد.
- کارشناسان: اقتصاددانان مانند محسن رنانی هشدار دادند که بدون اصلاح الگوی مصرف، ناترازی بنزین اقتصاد را فلج می‌کند.
تحلیل:
- چرا مهم است؟: مصرف بالای بنزین در ۵ استان (۴۰٪ کل) نشان‌دهنده نابرابری منطقه‌ای و فشار بر منابع انرژی است. تهران با ۱۵٪ سهم، نمونه‌ای از وابستگی به خودرو شخصی است.
- چالش‌ها: رشد ۱۰٪ در ۴ سال اخیر، واردات را افزایش داده و ارزبری ۱۶ میلیارد دلاری تا ۱۴۰۷ را پیش‌بینی می‌کند.
- چشم‌انداز: توسعه حمل‌ونقل عمومی و یارانه‌های هدفمند می‌تواند مصرف را کنترل کند، اما بدون سیاست‌های فوری، بحران تشدید می‌شود.
جمع‌بندی:
در تابستان ۱۴۰۴، تهران (۱,۸۸۴ میلیون لیتر)، خراسان رضوی (۸۶۹.۵)، فارس (۸۵۷)، اصفهان (۸۱۷) و کرمان (۵۸۶.۴) بیشترین مصرف بنزین را داشتند و ۴۰٪ کل ۱۲.۵ میلیارد لیتر را به خود اختصاص دادند. میانگین روزانه ۱۳۴.۳ میلیون لیتر (۵ میلیون بیشتر از ۱۴۰۳) و سرانه ۴ لیتر، زنگ خطری برای ناترازی است. برای جزئیات آمار یا پیشنهادهای کاهش مصرف، اطلاع دهید!
